Euronews verspreidde op 7 januari een interessant bericht over de 155^ste gemechaniseerde brigade van het Oekraïense leger. Deze brigade draagt de populaire naam ‘Anna van Kiev Brigade’ en wordt voor een stuk getraind in Frankrijk. In een kazerne eigenlijk niet eens zo heel ver van ons vandaan. Volgens Euronews zijn er nu nogal wat Oekraïense rekruten daar in Frankrijk met de noorderzon verdwenen. Of, om in het jargon te blijven, gedeserteerd.

Wat heeft dat nu weer met Maaseik, Neeroeteren of Opoeteren te maken? Toegegeven, op het eerste zicht weinig. Maar het deed ons terugdenken aan recente tussenkomsten van onze fractie over de Oekraïense vluchtelingen. Tussenkomsten waar we het eigenlijk nog eens met u over moeten hebben. Zoals algemeen geweten vangt onze gemeente sinds 8 maart 2022 nogal wat Oekraïense vluchtelingen op. Minder geweten is dat deze liefdadigheid een prijskaartje heeft, en nog minder is geweten dat er ook hier in onze gemeente Oekraïners verblijven die eigenlijk verwacht worden in Oekraïne…

Zelenski roept zijn volk terug

Dat zit zo: De socialistische krant De Morgen schreef op 26 januari 2024 dat de president van Oekraïne graag zou hebben dat de Oekraïense vluchtelingen naar het land terugkeren. Hij vroeg ons land concreet om de verblijfspapieren van zijn mensen niet te verlengen. Of het nu is om aan het front te helpen of om het land draaiende te houden, in Oekraïne komt men handen te kort. Een pleidooi dat sedertdien alleen maar luider is gaan klinken. Het verhaal van de bovenvermelde ‘Anna van Kiev brigade’ is in deze illustratief. Er zijn nogal wat Oekraïners die de benen nemen en zich hier in West-Europa komen vestigen terwijl ze in Oekraïne op hen rekenen. Terwijl landen zoals het onze veel doen om de oorlogsinspanning in Oekraïne te steunen.

Met alleen ouderen en zwakkeren kan Oekraïne niet overleven

Een interessante stem in het debat is die van activiste Daria Kalniuk. In een interview in De Tijd van 24 januari 2024 zegt ze dat we haar landgenoten hier beter geen uitkeringen verschaffen, maar dat we dat geld beter rechtstreeks aan Oekraïne overmaken. Want, zo redeneert Daria Kalniuk, Oekraïners die we hier steun geven, zonder dat ze daar iets voor doen, helpen de oorlog niet winnen. Zij is een vurig pleitbezorger om haar landgenoten te laten terugkeren. De jongeren en de kapitaalkrachtigen zijn vertrokken, de ouderen en de zwakkeren zijn achtergebleven is haar analyse. “Er leven hier momenteel meer mensen om te onderhouden dan mensen die werken”, besluit mevrouw Kalniuk.

Geboortecijfers in vrije val

Een op lange termijn zowaar nog belangrijker argument waarom Oekraïners best terugkeren is de totale implosie van de geboortecijfers in dat land. Eigenlijk sterft Oekraïne uit. Geen mooi vooruitzicht voor een land dat, tegen onze zin, kans maakt om lid te worden van de EU. Als het land nog lang onder oorlog gebukt gaat, nog lang zware emigratie moet ondergaan, dan zal het alleen maar nog langer duren om er na de oorlog weer bovenop te komen. En omdat Oekraïne dat niet alleen zal kunnen, zullen wij moeten bijspringen. En hoe groter het tekort aan mensen vandaag, des te groter onze bijdrage morgen zal moeten zijn.

2 jaar geleden

Omdat het op 26 februari 2024 ongeveer 2 jaren geleden was dat de eerste Oekraïense vluchtelingen in onze gemeente toekwamen vonden we dat een geschikt moment om op de raad voor maatschappelijk welzijn eens een stand van zaken op te maken van de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Hoeveel mensen verblijven er nog hier? Hoeveel van hen onder zijn man en hoeveel zouden er eigenlijk aan het front moeten staan? Welaan, voor het moment verblijven er nog 89 in onze gemeente waarvan 34 mannen. Hiervan zijn de meesten tussen de 18 en 50 jaar oud. Zij vallen onder doelgroep waarvoor Oekraïne een uitreisverbod heeft opgemaakt! Want officieel mag geen enkele man tussen 18 en 60 jaar het land verlaten.

Naar school

13 van de hier toegekomen Oekraïners zijn jonger dan 18. Dat wil zeggen dat onze sociale diensten toch wel wat schoolplaatsen hebben moeten zoeken. Dat zijn telkens jonge mensen die alhier van nul moesten beginnen. Mensen voor wie de scholen extra inspanningen hebben moeten leveren om de ze op te vangen, ze te begeleiden en hen de taal te leren. En dat in een onderwijsnetwerk dat al overbevraagd is. Moest u trouwens van iemand ooit de opmerking krijgen dat er een tekort is aan leraren in dit land, wijs hem of haar met plezier op het overschot aan migranten in onze scholen en dat weet iedereen meteen hoe relatief dat tekort eigenlijk is.

Aan het werk

We wilden ook weten hoe het vlot met de tewerkstelling van onze Oekraïners. Vaak wordt aangenomen dat Oekraïners net iets sneller aan werk geraken dan andere nieuwkomers. Duitsland ging voorop in deze veronderstelling met een speciaal ‘job-turbo’ programma om vluchtelingen aan het werk te zetten. Blijkt echter uit cijfers die de krant Junge Freiheit toonde op 02 februari dat het programma voor wat betreft Oekraïners een flop is. Zij blijken toch moeilijker te activeren dan gedacht. Cijfers die doorgetrokken kunnen worden naar Vlaanderen waar het eerste jaar na aankomst slechts een kwart Oekraïners werkervaring op deed, en naar onze gemeente want de werkzaamheidsgraad ligt hier bij Oekraïners blijkbaar 5% lager dan gemiddeld in de provincie.

Taal is struikeblok

In de zoektocht naar werk is taal een struikelblok zegt bevoegd schepen Ait Aadi op onze vragen. De maatschappelijke dienst stelde vast dat veel Oekraïners geen Engels, Frans of Duits spreken. Dat maakt natuurlijk dat veel werkgevers met deze mensen weinig kunnen aanvangen. Dus heeft onze gemeente extra moeten investeren in extra taalcursussen. Er een lokaal partnerschap Maasland opgezet met VDAB om deze mensen naar de arbeidsmarkt te begeleiden. De gemeente zelf vermoed dat dit succesvol is, dat het vruchten heeft afgeworpen, maar resultaten kunnen ze toch niet voorleggen. Naar het prijskaartje moeten we ook nog eens vragen want daar repte Ait Aadi met geen woord over. 

Leefloon

We hebben het al vaker gezegd, vergeet de bed-bad-brood leugens van Theo Francken. Vluchtelingen hebben makkelijk toegang tot een leefloon. Zeker Oekraïense vluchtelingen in onze gemeente want hier steken ze graag een tandje bij om hen zo snel mogelijk van centen te voorzien. ‘Want hoewel er nog geen verplichting was van hogerhand, hebben wij hier toch fel op ingezet’ zegt schepen Ait Aadi. 'Wij hebben hier als Maaseik als eerste op gereageerd'. Als iemand zich afvraagt waarom zoveel migranten naar Maaseik komen en niet naar Kinrooi? Dat is niet omdat het weer hier beter is, maar omdat we socialisten hebben die zich dubbel plooien om zo veel mogelijk migranten zo snel mogelijk van alles te voorzien. Gevolg is dat 44 personen equivalent leefloon krijgen.

Terugkeerders?

Jammer genoeg bleef schepen Ait Aadi toch wat vaak op de vlakte in haar antwoorden. Het werd allemaal net iets te veel gebracht als goed nieuws terwijl een de gemeente die zich niet bewust is mensen op te vangen die het eigenlijk verboden is om hun land te verlaten toch geen goed nieuws is. Blijkt uit de verklaringen van schepen Ait Aadi ook dat de gemeente niet bezig is met eventuele terugkeer. Ze heeft geen voorbereidingen getroffen en maakt ook geen aanstalten dit te doen. Wel zorgden ze voor een verlenging van de verblijfsvergunningen tot maart 2025. Maar wat ons zorgen baart is dat de gemeente toegeeft geen idee te hebben hoeveel ontheemden hier effectief ooit zijn aangekomen. Ze kunnen dan ook niet zeggen hoeveel mensen er teruggekeerd zouden zijn. Wij onthouden dus dat deze gemeente geen controle heeft over wie er op haar grondgebied verblijft.